หมายเลขฐานข้อมูล 242.
باب الْعِلْمُ قَبْلَ الْقَوْلِ وَالْعَمَلِ
لِقَوْلِ اللَّهِ تَعَالَى {فَاعْلَمْ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ} فَبَدَأَ بِالْعِلْمِ، وَأَنَّ الْعُلَمَاءَ هُمْ وَرَثَةُ الأَنْبِيَاءِ ـ وَرَّثُوا الْعِلْمَ ـ مَنْ أَخَذَهُ أَخَذَ بِحَظٍّ وَافِرٍ، وَمَنْ سَلَكَ طَرِيقًا
يَطْلُبُ بِهِ عِلْمًا سَهَّلَ اللَّهُ لَهُ طَرِيقًا إِلَى الْجَنَّةِ. وَقَالَ جَلَّ ذِكْرُهُ {إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَمِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ} وَقَالَ {وَمَا يَعْقِلُهَا إِلاَّ الْعَالِمُونَ} {وَقَالُوا لَوْ
كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فِي أَصْحَابِ السَّعِيرِ}. وَقَالَ {هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لاَ يَعْلَمُونَ}. وَقَالَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم " مَنْ يُ
رِدِ اللَّهُ بِهِخَيْرًا يُفَقِّهْهُ فِي الدِّينِ، وَإِنَّمَا الْعِلْمُ بِالتَّعَلُّمِ ". وَقَالَ أَبُو ذَرٍّ لَوْ وَضَعْتُمُ الصَّمْصَامَةَ عَلَى هَذِهِ وَأَشَارَ إِلَى قَفَاهُ ـ ثُمَّ ظَنَنْتُ أَنِّي أُنْفِذُ كَلِمَةً
سَمِعْتُهَا مِنَ النَّبِيِّ صلى الله عليه وسلم قَبْلَ أَنْ تُجِيزُوا عَلَىَّ لأَنْفَذْتُهَا. وَقَالَ ابْنُ عَبَّاسٍ{كُونُوا رَبَّانِيِّينَ} حُكَمَاءَ فُقَهَاءَ. وَيُقَالُ الرَّبَّانِيُّ الَّذِي يُرَبِّ
ي النَّاسَ بِصِغَارِ الْعِلْمِ قَبْلَ كِبَارِهِ.
บทที่ว่าด้วยเรื่อง ความรู้มาก่อนคำพูดและการกระทำ
ด้วยคำดำรัสของพระองค์อัลลอฮ์ ผู้สูงส่งว่า “พึงรู้เถิดว่าแท้จริงแล้ว ไม่มีพระเจ้าอื่นใดนอกจากอัลลอฮ์เท่านั้น” (ซูเราะห์มูฮัมหมัด อายะห์ที่ 19) ดังนั้นจึงเริ่มต้นด้วยความรู้ และแท้จริงบรรดาผู้รู้นั้น พวกเขาคือทายาทของบรรดานบี พวกเขาทิ้งมรดกด้านความรู้เอาไว้, ผู้ใดได้รับความรู้ เขาได้ลาภอันประเสริฐ และผู้ใดเดินทางแสวงหาความรู้ พระองค์อัลลอฮ์จะให้ทางสะดวกในการไปสวรรค์,
และพระองค์อัลลอฮ์ ผู้สูงส่งได้ตรัสว่า “แท้จริงผู้ที่เกรงกลัวอัลลอฮ์ในปวงบ่าวของพระองค์คือบรรดาผู้รู้” (ซูเราะห์ฟาฏิร อายะห์ที่ 28) และพระองค์ตรัสอีกว่า “และไม่มีผู้ใดจะใคร่ครวญนอกจากผู้มีความรู้” ซูเราะห์ อัลอังกะบูต อายะห์ที่ 43) “และพวกเขากล่าวว่า หากพวกเราฟังและใช้สติปัญญาใครครวญ เราก็จะไม่ต้องเป็นชาวนรกเช่นนี้” (ซูเราะห์ อัลมุลก์ อายะห์ที่ 10) และพระองค์ตรัสอีกว่า “บรรดาผู้รู้กับบรรดาผู้ไม่รู้จะเท่าเทียมกันหรือ” (ซูเราะห์อัซซูมัร อายะห์ที่ 9)
และท่านนบี ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม กล่าวว่า “ผู้ใดที่พระองค์อัลลอฮ์ประสงค์จะให้เขาได้รับความดี พระองค์จะให้เขาได้เข้าใจศาสนา” และแท้จริงความรู้เกิดขึ้นจากการศึกษา
อบูซัรริน ได้กล่าวว่า “หากพวกเจ้าติดอาวูที่คมกริบให้กับสิ่งนี้ – แล้วเขาก็ชี้ไปที่ท้ายทอยของเขา - เขากล่าวว่า ฉันเคยจดจำคำพูดนี้มาจากท่านนบี ศ็อลล็อลลอฮุอลัยฮิวะซัลลัม ก่อนที่พวกท่านจะตอกย้ำเพื่อให้ฉันจดจำมัน”
อิบนิอับบาส กล่าวว่า “พวกท่านจงเป็นผู้ฝึกฝน" (ร๊อบบานียีน) นักปราชญ์ผู้เข้าใจ กล่าวกันว่า คำว่า ร๊อบบานี ก็คือผู้ที่ฝึกฝนความรู้ให้เด็กจนติดเป็นนิสัยก่อนที่เขาจะเติบใหญ่
บันทึกโดย
บุคอรีย์
สถานะหะดีษ
เศาะฮีฮฺ
ตัครีจหะดีษ
บุคคอรี/หมวดที่3/บทที่10/ไม่ระบุเลขฮะดีษ